Kolejne „naj” ale tym razem całkiem niedaleko od naszego domku, bo nie całe 120 km od Krakowa. Sztolnia Czarnego Pstrąga znajduje się pośrodku Parku Repeckiego w Tarnowskich Górach. Ale co to właściwie jest? Pojęcie to górnikom wcale nie jest obce. My spróbujemy wytłumaczyć to tak: jest to podziemny korytarz, drążony poziomo w skale, schodzący lekko w dół służący jako wejście do kopalni czy przede wszystkim do osuszania jej z wody lub jako szyb wentylacyjny. Nasza sztolnia, a właściwie jej fragment, udostępniony do zwiedzania to 600 metrowy podziemny tunel wydrążony w skale dolomitu łączący dwa sztolniowe szyby – szyb „Ewy” o głębokości 20 metrów i szyb „Sylwestra” o głębokości 30 metrów, oba z lat 1826-28. Wędrując alejkami starego i pięknego parku trudno dostrzec, że pod naszymi stopami kryje się taka gratka. A to nie wszystko. Podziemny świat znajdujący się pod Tarnowskimi Górami tworzą wyrobiska w postaci chodników, szybów, komór i sztolni po trwającej na tym terenie eksploatacji kruszców srebronośnych w okresie od XVI do XX wieku. W pobliżu Sztolni Czarnego Pstrąga znajduje się zabytkowa kopalnia srebra, która w latach swojej świetności była głównym chlebodawcą pobliskich gospodarstw.
fot.Kopalnia srebra w Tarnowskich Górach
Wewnątrz sztolni panuje dodatnia temperatura plus 10 stopni pana Celsjusza. Cała frajda zwiedzania tego obiektu polega na przepłynięciu łodziami 600 metrowego odcina sztolni w towarzystwie przewodnika-gawędziarza, który napędzając łodzie siłą własnych mięśni, odpychając się rękami od ścian tunelu, pokrótce ciekawym stylem i gwarą śląską przybliża nam dzieje owej sztolni. Cała szerokość chodnika sztolniowego waha się od 1,20 metra do 2,50 metra, a wysokość od 2,20 do 4 metrów. Woda zalegająca w sztolni sięga od 70 centymetrów do 1 metra i bynajmniej nie jest ciepła. Taka wycieczka trwa ok. 40 minut.
Co ciekawe, ta oryginalna nazwa tego obiektu wzięła się stąd, że swego czasu w czystej wodzie płynącej kanałami sztolni można było dostrzec pstrągi, które w ciemnościach były po prostu czarne. Dziś choć już próżno ich tam szukać zadomowiły się tam inne zwierzęta – nietoperze:) Płynąc kanałem możemy obserwować ogrom pracy rąk ludzi, często i młodych chłopców – gwarków, którzy w twardej skale potrafili wydrążyć takie efektowne tunele. W ich ścianach widzimy pionowe, nieco skośne rowki, które są pozostałością otworów strzałowych. Przy budowie tej sztolni środkami strzelniczymi były wówczas proch czarny jako materiał wybuchowy, słoma- lont, glina – przybitka.
Około 1 kilometra na zachód od granic Parku Repeckiego, na terenie sąsiedniej gminy Zbrosławice znajduje się ujście wód sztolniowych w postaci zdobionego portalu zwanego „Bramą Gwarków”.
fot. Alejka Parku Repeckiego w Tarnowskich Górach
Zatrzymujemy się jeszcze przy królowej regionu – kopalni srebra, na terenie której znajduje się również Skansen Maszyn Parowych. Ciuchcie ustawione są na zewnątrz na małym placu, każda z nich jest opisana a co najważniejsze do każdej można sobie wejść i poudawać, że jest się maszynistą – tak jak zrobił to nasz Czarek.
Przydatne informacje:
- Sztolnia Czarnego Pstrąga
- Zwiedzanie odbywa się ruchem wahadłowym –raz zejście do szybu „Ewa” raz do „Sylwester” – informacja znajduje się przy wejściu do szybów
- Cena – płatność tylko gotówką
- Dorośli – 18 zł, dzieci 13,5 zł – plus opłata za przewodnika – zależy od ilości zwiedzających
